Rondetafelgesprek over pushbacks in de Tweede Kamer

Steeds vaker worden vluchtelingen op grove wijze weggeduwd langs de grenzen van Europa. Het internationale recht om bescherming te vragen wordt hen hierdoor ontnomen. Op 12 januari vond er in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats over deze zogenoemde ‘pushbacks’ waar ook VluchtelingenWerk bij aanschoof. Wij pleiten voor actie vanuit het kabinet richting de Europese Commissie: er moet een einde komen aan deze ernstige mensenrechtenschendingen langs de grenzen van Europa!

Volt organiseerde het rondetafelgesprek met als hoofdvraag; wat kan Nederland doen tegen pushbacks? Bij dit gesprek waren diverse Kamerleden van GroenLinks, Bij1, PvdA, SP, ChristenUnie, D66 en de VVD aanwezig. Onder meer Tineke Strik (Europees Parlementslid), Eefje Blankevoort (maker van de documentaire Shadow Game), Unicef, Artsen Zonder Grenzen, de KMar, de ACVZ en VluchtelingenWerk deelden hun visie over pushbacks langs de grenzen van Europa. 

Het is al jaren bekend dat vluchtelingen op gewelddadige wijze worden weggeslagen langs de grenzen van Europa. Toch is er tot op heden niks veranderd. Sterker nog; het lijkt alleen maar erger te worden. In het nieuwe regeerakkoord is weinig geschreven over pushbacks. Er wordt vooral gefocust op het ‘beschermen van grenzen tegen irreguliere migratie’. Dit roept veel vragen op over de positie van asielzoekers en vluchtelingen in Nederland én Europa. 

‘Wat kan Nederland doen tegen pushbacks? Die vraag vereist reflectie op de rol van Nederland tot nu toe’, begint Femke de Vries namens VluchtelingenWerk. ‘Onze eerste oproep is: spreek je uit en volg het voorbeeld van Duitsland. De nieuwe Duitse regering heeft een duidelijk statement tegen pushbacks opgenomen in hun coalitieakkoord. In het Nederlandse regeerakkoord is het stil over pushbacks. Waarom is dat?’ 

Wat kan Nederland doen?

VluchtelingenWerk heeft een brief geschreven met drie concrete aanbevelingen voor het kabinet. Allereerst moet Nederland een geloofwaardige vuist maken tegen pushbacks en zich openlijk uitspreken tegen deze grove mensenrechtenschendingen. Ook vinden wij dat Nederland de Europese Commissie (EC) moet oproepen om op te treden tegen de landen die pushbacks uitvoeren. Op het moment dat een lidstaat zich hieraan schuldig, zoals Polen dat recent deed, moet de EC actief ingrijpen en sancties stellen. 

Tot slot moet Nederland zich inzetten voor een humaan en solidair Europees asiel- en migratiebeleid. De EC heeft hier eind 2020 een eerste voorstel toe gedaan. Nederland moet zich in deze onderhandelingen constructief opstellen. Nu zijn de landen aan de buitengrenzen van Europa, zoals Griekenland en Italië, verantwoordelijk voor de opvang en de asielprocedure van deze mensen. Zij voelen zich in de steek gelaten en verzetten zich steeds harder om vluchtelingen buiten de deur te houden. Een snelle screening en eerlijke herverdeling van asielzoekers over alle EU-landen is daarom noodzakelijk. Pushbacks kunnen alleen gestopt worden als welwillende landen met elkaar samenwerken en op zoek gaan naar oplossingen.