De Tunesië deal: mensenrechten in het gedrang

De Europese Unie wil een deal sluiten met de president van Tunesië om het aantal vluchtelingen dat vanuit Tunesië naar de EU reist te beperken. In ruil hiervoor investeert de EU onder meer 100 miljoen in Tunesië voor zoek- en reddingsacties op zee, de bestrijding van mensensmokkel en het terugsturen van asielzoekers. Wat VluchtelingenWerk betreft is deze deal niet in orde en schendt het de rechten van vluchtelingen. We leggen uit waarom.

De economische situatie in Tunesië verslechtert in een rap tempo en het vertrouwen van de bevolking in de autocratische president Saied is tot een dieptepunt gedaald. De president geeft zwarte Afrikanen de schuld van alle problemen. Hierdoor krijgen zwarte migranten steeds vaker te maken met discriminatie en geweld vanuit de samenleving. De economische malaise en toegenomen discriminatie richting zwarte Afrikanen dwingt steeds meer mensen om de overtocht naar Italië te maken. Door gebrek aan een alternatieve veilige route worden zij de zee op gedreven.

Een vluchteling heeft het recht om asiel aan te vragen in een ander land. Dus ook in Europa. Met of zonder papieren; asiel aanvragen is nooit illegaal. Dit betekent echter niet dat iedereen moet worden toegelaten, maar mensen die op vlucht zijn voor oorlog en vervolging moeten bescherming krijgen. Deze deal zorgt ervoor dat deze mensen aan de grens worden tegengehouden en hen het recht om asiel aan te vragen wordt afgenomen. Vluchtelingen die geen andere uitweg zien dan vluchten, zullen alsnog op zoek gaan naar een alternatieve route. Mensensmokkelaars profiteren hiervan en laten mensen via nog gevaarlijkere en zwaardere routes de grens oversteken.

Rutte, Meloni en Von der Leyen willen de Tunesië deal op korte termijn afronden. Naast deze deal wordt er ook met Tunesië gesproken over lange termijn plannen. Europese regeringsleiders hebben de wens uitgesproken om afgewezen asielzoekers makkelijker terug te sturen naar Tunesië. Ook asielzoekers die daar niet vandaan komen, maar die door het land zijn gereisd, willen zij terugsturen. Het terugsturen van een asielzoeker naar een land waar zij niet vandaan komen vinden wij een gevaarlijke ontwikkeling. Iemand is dan illegaal in dat land, in een zeer kwetsbare positie, zonder dat basale rechten zijn gewaarborgd. Rutte gaf na afloop van zijn bezoek aan dat Tunesië een veilig land is voor asielzoekers, maar dat blijkt niet uit de praktijk. Wij vrezen voor een veilige toekomst van asielzoekers die naar Tunesië, een land met zoveel onrust, worden gestuurd.

VluchtelingenWerk pleit voor veilige vluchtroutes naar Europa en voor gereguleerde migratie binnen Europa. Wij willen een eerlijk en solidair verdeelsysteem waarbij de landen samen verantwoordelijk zijn voor de opvang van vluchtelingen. Het sluiten van een deal die mensen op de vlucht nog verder in gevaar brengen, is niet de oplossing.