Ja, ook vluchtelingen hebben recht op een tijdig besluit

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over het wetsvoorstel om vreemdelingen minder rechtsmiddelen te geven. Wanneer de IND niet tijdig beslist, hoeft de IND geen bestuurlijke dwangsom meer te betalen. De wijziging haalt een belangrijke prikkel bij de IND weg om wettelijke termijnen na te leven en achterstanden aan te pakken. 

VluchtelingenWerk maakt zich zorgen over het mogelijk afschaffen van de dwangsom. De bestuurlijke dwangsom is een belangrijk middel om de overheid te verplichten op tijd duidelijkheid te geven over beslissingen van de asielaanvraag. Denk hierbij aan asiel- en gezinsherenigingsaanvragen, waarbij mensen vaak verkeren in gevaarlijke situaties en dringend bescherming nodig hebben. Het kunnen inzetten van alle mogelijke middelen om voor elkaar te krijgen dat een besluit op een asielaanvraag tijdig door de IND wordt genomen, is essentieel en mag vluchtelingen niet worden ontnomen. Ook vluchtelingen moeten gebruik kunnen maken van dit bestuurlijke rechtsmiddel. Door de wetswijziging kan alleen in een beperkt aantal gevallen, de rechter een overheidsorgaan bij termijnoverschrijding nog een dwangsom opleggen. 

Grondslag ontbreekt 
Het voorgestelde wetsvoorstel gaat in tegen het gelijkheidsbeginsel en het verbod op discriminatie zoals vastgelegd in artikel 1 van onze Grondwet. Beslist de overheid niet op tijd in een zaak? Dan heeft iedereen in Nederland recht om de overheid in gebreke te stellen. Dit recht mag vluchtelingen niet worden ontnomen. Hiermee maakt het kabinet van asielzoekers in Nederland tweederangsburgers voor wie het recht niet geldt.   

De enige oplossing? Hervorm de IND  
Om dwangsommen echt te voorkomen dient de manier van werken bij de IND grondig te worden herzien en aangepast. Hiervoor zijn al veelvuldig adviezen aangereikt. Dit betekent, onder andere, zorg dragen voor een stabiele en realistische financiering van de IND. Ook volgt uit verschillende rapporten dat het noodzakelijk is om meer autonomie aan de uitvoeringspraktijk te geven en in te zetten op het verlagen van het verloop en verzuimpercentage bij de directie Asiel & Bescherming van de IND.  

We roepen de Tweede Kamer dan ook op om dit wetsvoorstel niet aan te nemen, omdat het niet alleen in strijd is met fundamentele principes van gelijkheid en non-discriminatie. Het haalt een belangrijke prikkel bij de IND weg om wettelijke termijnen na te leven en achterstanden aan te pakken.