Terugkeer naar Syrië moet weloverwogen gebeuren

Het demissionaire kabinet heeft op 21 oktober bekend gemaakt de vergoeding voor asielzoekers en statushouders die vrijwillig naar Syrië terug willen keren, te verhogen. Volwassenen krijgen 5000 euro en minderjarigen 2500 euro. VluchtelingenWerk Nederland vindt dit een slecht signaal aangezien de situatie in grote delen van Syrië nog onveilig en instabiel is. 

In delen van het land loopt de spanning op, zoals in de Koerdische regio’s en het zuiden, waar veel Druzen wonen. Het geweld verschilt per gebied en verandert van week tot week. De humanitaire situatie is bovendien zeer slecht. VluchtelingenWerk benadrukt dat een vrijwillige terugkeer weloverwogen moet gebeuren en niet alleen onder invloed mag staan van een geldprikkel. VluchtelingenWerk maakt zich zorgen over de rechten van kwetsbare groepen, zoals religieuze- en etnische minderheden, LHBTI en vrouwen. 

Go-and-see 

Een stabiele terugkeer zou volgens VWN beter gewaarborgd kunnen worden als het kabinet een go-and-seeregeling in het leven zou roepen. Mensen krijgen bij zo'n regeling de kans om ter plaatse eerst te kijken of terugkeer op een veilige en gestructureerde manier kan plaatsvinden. Daarna wordt pas de beslissing genomen om daadwerkelijk terug te keren. Tijdens deze regeling moeten statushouders en asielzoekers niet het gevaar lopen dat hun vergunning of aanvraag wordt ingetrokken.  

Daarnaast pleiten wij ervoor om in de eerste plaats goede gesprekken te voeren met de mensen die zich aanmelden voor vertrek. Hebben ze een terugkeerplan? Weten ze wat ze te wachten staat in Syrië? Hebben ze een vangnet waarop ze terug kunnen vallen? Al dit soort vragen moeten gesteld worden voordat mensen definitief ervoor kiezen om terug te keren.  

Wachttijden 

Verder is het belangrijk in de gesprekken na te gaan of iemand de keuze maakt omdat hij of zij terug wil naar Syrië, of omdat de situatie in Nederland uitzichtloos is. Vele Syriërs wachten al jarenlang op duidelijkheid over hun aanvraag en hebben hun familie al jaren niet gezien. Sinds het nieuwe Syrië-beleid er is, maken zij veel minder kans op een vergunning. Bovendien verblijven zij vaak in overvolle opvanglocaties. 

Voorop staat voor VluchtelingenWerk dat de terugkeer van mensen gebeurt op een veilige en menswaardige manier.