Donkere dag voor vluchtelingen: vanaf vandaag gezinnen nog langer gescheiden

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft vandaag het nieuwe beleid voor gezinshereniging gepubliceerd. Een zwarte dag voor veel vluchtelingen wiens familieleden nu langer in onveilig gebied moeten verblijven. VluchtelingenWerk vindt het bedroevend dat alleen deze maatregel uit de asieldeal direct in uitvoering is gebracht, terwijl maatregelen om meer opvangplekken te realiseren tot nu toe uitblijven. Zo heeft de wet die iedere gemeente zou moeten verplichten een eerlijk aandeel in de opvang van asielzoekers te verzorgen, vertraging opgelopen. De laatste dagen sliepen weer tientallen mensen in de stromende regen buiten in Ter Apel. VluchtelingenWerk vreest ook voor de administratieve rompslomp die deze maatregel met zich meebrengt. Dit gaat de IND én gemeenten veel tijd kosten, waardoor het werk verder opstapelt en de vluchteling de dupe blijft. 

Een maand geleden kondigde het kabinet verschillende maatregelen aan om de druk in de opvang van asielzoekers te verminderen en te voorkomen dat mensen op straat zouden slapen. De maatregelen met betrekking tot het vinden van extra opvangplekken leken een stap in de goede richting. Maar het opzettelijk vertragen van gezinshereniging raakte vluchtelingen op de plek waar het het meest pijn doet: nog langer gescheiden zijn van hun geliefden. Ondanks de duidelijke strijd met de Gezinsherenigingsrichtlijn die juist voorschrijft dat visa na inwilliging snel moeten worden verleend, is deze pijnlijke maatregel toch doorgevoerd. 

De situatie in de opvang is in de tussentijd vrijwel onveranderd. Ondanks de harde belofte vanuit het kabinet dat geen enkele vluchteling meer buiten zou slapen, brachten tientallen vluchtelingen de nacht in de regen door voor de hekken van Ter Apel. VluchtelingenWerk vindt het dieptriest dat dit opnieuw heeft kunnen gebeuren en heeft grote zorgen om de komende dagen en weken.

Op de website van de IND staat dat vluchtelingen vanaf vandaag pas kunnen herenigen met hun dierbaren als er een woning voor hen is gevonden. Dit zorgt voor grote veranderingen in de werkwijze van de IND en vraagt ook om extra inzet van gemeenten. Om aan te tonen dat statushouders een woning hebben, moeten zij vanaf nu een formulier invullen én een bewijs bij de gemeente opvragen. Beide documenten moeten per post naar de IND worden gestuurd. Zodra de IND deze documenten heeft ontvangen, geven zij toestemming aan de nareiziger(s) om een visum bij de ambassade op te halen. 

Wij vrezen dat deze werkwijze voor nog meer achterstanden gaat zorgen, waardoor vluchtelingen nog langer gescheiden blijven van hun dierbaren. Allereerst bij de IND waar op dit moment al veel achterstanden zijn, maar ook bij gemeenten en VluchtelingenWerk die er nu een extra taak bij krijgen. Het is op dit moment volstrekt onduidelijk waar vluchtelingen - die passende huisvesting hebben - zo’n document bij de gemeente kunnen opvragen. Van heldere afspraken over waar vluchtelingen een dergelijke verklaring bij hun gemeente moeten aanvragen, is geen sprake. Ook de gezinsherenigingen van vluchtelingen die al passende huisvesting hebben voor hun gezin lopen hierdoor vertraging op.

VluchtelingenWerk roept staatssecretaris Van der Burg op om deze hardvochtige maatregel zo snel mogelijk in te trekken en in ieder geval uit te stellen zodat in de uitvoering geen extra vertraging ontstaat. Ook moet het kabinet daad bij het woord voegen en zorgen voor meer en betere opvangplekken. Onder andere door snel de beoogde wet die voor verplichte spreiding van opvangplekken moet zorgen, te publiceren.